We verblijven nu sinds augustus 2010 in Davao City in het zuiden van de Filipijnen. Als je mij zou vragen hoe het hier is dan is mijn eerste reactie: HEET!! Dat is een gegeven en ik kan daar niets aan veranderen, maar we vinden de hitte hier wel overheersend. Wellicht dat andere mensen er minder last van hebben. Sommige vertoeven namelijk, als ze de mogelijkheid hebben, de hele dag binnen achter gesloten deuren en ramen in een kamer met airconditioning.
Als je, zoals wij dat gewend zijn, ritjes maakt op de fiets en een voorkeur hebt voor het buitenleven, dan ben je na een aantal uren de oververhitting nabij. De zon is af en toe zo heet dat ik het gevoel heb dat ik boven een vuurtje lichtelijk geroosterd word. Gelukkig heb ik dan de mogelijkheid om afkoeling te zoeken, uit te rusten of anderszins weer een beetje bij te komen. Dan kom ik weer tot het besef dat de mensen hier niet voor niets tussen de middag hun rug en benen strekken. Het is dan gewoon veel te warm om iets te doen.
De indeling van de dag
Zoals in de meeste tropische landen speelt het leven zich hier vooral af in de vroege ochtend en de late middag. Dat wil zeggen, de werkzaamheden die niet aan werktijden gekoppeld zijn. Want er is een duidelijk verschil tussen de vrije werkzaamheden en de banen die gekoppeld zijn aan bijvoorbeeld openingstijden of contracturen.
De markten gaan om 3 uur 's morgens open. Als het licht wordt om 5 uur zijn de meeste mensen al volop in touw en gaan de eettentjes langs de straat open voor het ontbijt. De vrouwen staan heel vroeg te koken en te wassen, de scholen beginnen vaak tussen 7 en half 8 en om 10 uur hebben veel mensen er al een dagtaak op zitten. Hoewel de grote winkelcentra en kantoren de "normale" werkuren aanhouden, zijn de mensen die er werken al uren bezig voordat ze naar hun werk gaan. Geen wonder dat het vanaf half 11 al lunchtijd is.
Lunch buiten de deur
Vanaf een uur of half 11 in de ochtend lopen de straten dan ook leeg. Er is dan genoeg ruimte om een beetje relaxed op de fiets rond te toeren. Het is ook de beste tijd om zakelijk dingen te regelen omdat het dan het minst druk is op kantoren, bij banken en andere instanties. In de grote winkelcentra loopt het dan langzaam vol, allereerst de food-courts. Dat zijn hele verdiepingen met allemaal verschillende kleine restaurants, waar je een maaltijd uitkiest en dan met je dienblad op zoek gaat naar een plekje om te lunchen, vaak tussen honderden andere mensen. De meeste Filipino's eten voornamelijk buiten de deur. Ik heb lang gedacht dat dat zo is omdat de meeste mensen thuis geen gelegenheid hebben om te koken of omdat de reiskosten om naar huis te gaan te hoog zijn. Het lijkt echter meer de cultuur hier, ze vinden het gezellig, het is makkelijk, vaak goedkoop en voor anderen is het weer een bron van inkomsten. Zo was het in de provincie en zo is het ook in de stad. Het grote verschil is echter wel dat er hier een grote variëteit aan gerechten is, zowel in kwaliteit als in prijs. Maar ook hier eten de meesten een enorme berg met rijst met een of twee kleine gerechten erbij. Het maakt niet uit waar je eet en hoeveel geld je ervoor neertelt: de basis is voor Filipino's een groot bord vol rijst.
Siësta
Tussen de middag is het buiten rustig. De markt heeft zijn hoogtepunt gehad en alle andere activiteiten daaromheen staan op een laag pitje. De schoenmakers, de fruitstalletjes, de eettentjes, de kleine zelfstandige ondernemers, allen zitten ze op of rond de markt. En het is gewoon een genot om te zien hoe men op de meest onmogelijke plekken languit ligt te genieten van een siësta. Met of zonder gesnurk, helemaal van de wereld en ook niet wakker te krijgen. Van een "ergonomische" slaaphouding heeft men hier nog niet gehoord, je gaan gewoon liggen en als om half 4 de zon wat in warmte afneemt, dan word je weer wakker. Sommigen liggen dwars over hun fietskar, sommigen onder hun houten verkoopkraampje. Anderen liggen met de voeten tussen de uien van de buurman of met de oren naast een geluidsinstallatie, het maakt niet uit want het is siësta-tijd.
Volop leven
En dan rond de klok van half 4 is er weer volop leven in de brouwerij. Overal komen kleine karretjes vandaan. Pinda's, gekookte eieren, visballetjes, gebakken bananen, kokosbroodjes of kippenpoten (en dan dus echt de poten!), het is allemaal te koop en het wordt allemaal verkocht. Het grootste deel van het dagelijkse leven speelt zich hier in de stad ook gewoon op straat af. Het is de plek waar iedereen elkaar ontmoet en zijn of haar bezigheden heeft. En dan blijf ik me verbazen over de gelatenheid waarmee de mensen zich door de enorme ongeorganiseerde chaos een weg kunnen banen. Auto's, fietsen, karretjes, scooters en brommers, alles rijdt door elkaar heen. En dat het werkt is me nog steeds een raadsel. Springt na een aantal minuten eindelijk het verkeerslicht op groen, gaat juist dan de volle jeepney vlak voor je neus zijn lading ananassen uitladen en iedereen die erachter staat moet dus gewoon wachten. 
Passagiers zitten soms minuten lang in een stilstaande tricycle of jeepney voor een kruising om dan aan de overkant van de kruising, als het verkeer weer net lekker op gang komt, uit te stappen. En dan 20 meter verder weer iemand. Ik kan dat maar niet begrijpen en vraag me af waarom ze geen vaste in- en uitstapplaatsen maken. Dan kijk ik weer om me heen, zie hoe enorm belangrijk openbaar vervoer is en besef ik dat op deze manier ook iedereen ervan gebruik kan maken. Mensen die moeilijk ter been zijn, mensen die veel spullen bij zich hebben, ouderen en kleine kinderen: iedereen kan op deze manier van deur tot deur vervoerd worden en dat is natuurlijk wel een groot goed.
Het verschil
Hoewel de essentiële dingen in het dagelijks leven hetzelfde zijn in zowel de provincie als de stad, zijn het de omstandigheden en de mogelijkheden die veel dingen zo anders maken. Er zijn overal mensen die arm of rijk zijn, die wel of geen werk hebben en overal hebben mensen te maken met voorspoed en tegenslag. In dat opzicht maakt het niet uit waar je zit. En waar het dan op aan komt is dat je de financiële mogelijkheden moet hebben om de luxe genoegens van de stad te kunnen kopen. Wonen in een appartement in een subdivisie waar geen druk verkeer is, de lucht niet vervuild is en het bijna altijd rustig is. Bijna altijd stroom, water en internetverbinding. Een winkelcentrum met boekenwinkels, een supermarkt met heel veel soorten kruidenthee en verse noedels.
Dit in tegenstelling tot het grote aantal mensen in sloppenwijken, wonend naast het open riool en zonder werk en toekomst. Met kinderen zonder opleiding, geen geld voor medische zorg en de noodzaak om elke dag alles bij elkaar schrapen voor een bordje rijst.
Het meest fascinerende vind ik hierbij hoe gemakkelijk je je overal kunt begeven. Of je nu in een superdure woonwijk bent of in een sloppenwijk, mensen zijn uiteindelijk allemaal mensen, niet meer en niet minder. En tot op heden heb ik me overal kunnen begeven, zijn de mensen aardig, geïnteresseerd en behulpzaam. Cultuur, religie, afkomst en opleiding. Mensen verschillen allemaal van elkaar op bepaalde punten, maar zijn in heel veel dingen ook hetzelfde. Dat zie je hier om je heen aan uiterlijke dingen, zoals levenswijzen, kleding, gedrag en tradities. Maar in de contacten en het samenleven zie je de overeenkomsten tussen al die verschillende mensen.
De toekomst
De afgelopen dagen hebben we hier in Davao prachtig fietsweer gehad . Rond de 30 graden, bewolkt, af en toe lichte regen en een zeer verkoelende wind. Helaas hebben we geen meter gefietst, want we hebben onze fietsen gedemonteerd, in dozen gepakt en verstuurd richting Siquijor. Ja, we gaan weer terug naar de provincie.
Davao City is mooi, schoon, vriendelijk en voor onze begrippen luxe. Het is hier echter de afgelopen maanden zo bloedheet geweest dat het ons beperkt heeft in veel dingen die we graag doen. Als je graag fietst en wandelt en buiten leeft dan is de hitte een probleem. De meeste mensen hier snappen niet dat we het zo warm vinden, maar ja, er is natuurlijk verschil van leefwijze.
Bea Jacobs
Please wait...